In mijn beginnerslessen leg ik altijd uit dat het Japans een hele vage taal is. De grammatica is vaak veel minder rechttoe rechtaan dan in het Nederlands. Vertalers moeten goed tussen de regels door kunnen lezen.
Vandaag ben JIJ de vertaler en laat ik je kennismaken met de vaagheid van de Japanse taal!
'ue o muite arukoo' is een heel bekend Japans liedje uit de jaren 60. Omdat de titel voor buitenlanders wat lastig te onthouden is, staat het nummer in het westen vooral bekend als de 'Sukiyaki Song' (dat overigens niets met de inhoud van het liedje te maken heeft).
We vertalen vandaag het eerste couplet. Ik heb alle woorden 1 voor 1 vertaald.
①[ue] [o] [muite] [arukoo]
[boven][object-markeerder] [zich richten, en] [laat lopen]
②[namida] [ga] [koborenai] [yoo] [ni]
[traan] [onderwerk-markeerder] [niet-vloeien] [manier] [richting]
③[omoidasu] [haru] [no] [hi]
[herinneren] [lente] [bezit-markeerder] [dag]
④[hitoribocchi] [no] [yoru]
[helemaal 1 persoon] [bezit-markeerder] [avond]
Begrijp je wat er bedoeld wordt?
Er worden uberhaupt geen personen genoemd. Laat wie lopen? Laat ik lopen? Laten wij lopen? En wiens traan? Wie herinnert zich een lente dag? En is 'helemaal 1 persoon' een andere manier om te zeggen 'helemaal alleen'?
Ja, dat is het! Maar wat is dan de connectie tussen ③ en ④? Herinnert iemand zich een lentedag waarop die persoon een eenzame avond had? Of herinnert iemand zich een lentedag, maar is hij vandaag helemaal alleen? En wat is 'manier richting?'
Als je goed nadenkt, kun je begrijpen dat 'Ik ga richting de manier dat mijn tranen niet vloeien' overeenkomt met het Nederlandse 'zodat mijn tranen niet vloeien'. De combinatie [yoo ni] is dus iets dat je wellicht beter als samenstelling kunt onthouden.
Kijk nu eens naar mijn vertaling:
Ik kijk op naar de lucht en loop,
zodat mijn tranen niet van mijn wangen vallen.
Ik herinner me nog die lentedagen,
maar deze avond ben ik helemaal alleen.
Het valt je wellicht op dat ik er veel woorden heb bijverzonnen die helemaal niet in de Japanse tekst staan. Bovendien heb ik tranen en lentedagen in het meervoud gezet, maar avond in het enkelvoud. En ik heb gekozen voor een 'ik-perspectief'.
Het is denkbaar dat een andere vertaler andere keuzes zou maken. Een van mijn leerlingen vertaalde het eerste gedeelte als 'Loop met opgeheven hoofd en huil maar niet'. Technisch gezien klopt deze vertaling ook; maar toch is het fout. Mensen met goede kennis van het Japans komen op een één of andere manier toch altijd rond dezelfde interpretatie.
Kennelijk zit er iets in de Japanse taal dat verder gaat dan de betekenis van woorden. Het is een stukje interpretatie dat je gaanderweg zult leren begrijpen bij een cursus Japans. Één ding kunnen we bevestigen: Het Japans is heel anders dan het Nederlands.
Leer Japans in Rottedam! Japans leren in Rotterdam of via Skype! Kijk op www.JNconnect.com
No comments:
Post a Comment